Resmi Yazının Bölümleri

Resmi Yazının Bölümleri

Resmi yazının bölümleri ; Kamu kurum ve kuruluşları arasında yazılı iletişim amacıyla kullanılan yazılara resmi yazı denir. Yazan/gönderilen makamın derecesine, konuya göre yazının bölümleri ve ifadeler değişebilir. Ancak TSE’nin TS–1391 numaralı ürününde belirtilen şekli değişmez.

TSE, yazıların kolay anlaşılması ve karmaşayı önlemek için Avrupa’daki uygulamaları da dikkate alarak bu standartları belirlemiştir.

Birinci derece bölümler her yazıda bulunmalıdır. Başka bir ifade ile bu bölümler resmi yazının olmazsa olmazlarıdır. Yazı tipi ve karakter boyutu; Bilgisayarda yazılan yazılarda “Times New Roman” yazı tipi ve 12 karakter boyutunun kullanılması esastır. Rapor, form ve analiz gibi özelliği olan metinlerde farklı yazı tipi ve karakter boyutu kullanılabilir.

Şimdi resmi yazının bölümleri inceleyelim

Başlık Bölümü

Tanımı ve İçeriği: Yazıyı gönderen kuruma ait isim, unvan, telefon ve adres gibi temel bilgilerin yazıldığı bölümdür. Başlıkta üst-alt kurum isimleri hiyerarşik sıraya göre yazılır. Bu bölüm yazıyı hazırlayan kuruma ait standart bilgileri içerir. Bu nedenle başlık bölümünün Microsoft Word belge şablonu haline getirilip kullanılması zaman tasarrufu ve
kolaylık sağlar. Başlığı, boş kağıda basarak da bu kolaylık sağlanabilir. Bu tür başlıklı kağıtlara antetli kağıt denir.

Konumu ve Şekli: Başlık, kağıdın yazı alanının üst kısmına ortalanarak yazılır. İlk satıra “T.C.” kısaltması, ikinci satıra kurum ve kuruluşun adı büyük harflerle, üçüncü satıra ise ana kuruluşun ve birimin adı küçük harflerle ortalanarak yazılır. Başlıkta yer alan bilgiler üç satırı geçemez. Bakanlıklar ile bağlı ve ilgili kuruluşların taşra teşkilatlarında 5442 sayılı
il idaresi kanunu hükümlerine uygun olarak düzenlenir. Bölge müdürlüklerinde ise bakanlığın adının altına hangi bölge teşkilatı olduğu yazılır.

Sayı ve Evrak Kayıt Numarası

Tanımı ve İçeriği: Her kurumun kendi dosyalama sistemine göre verdiği kayıt, dosya ve konu ile ilgili kod numarası ve işaretlerin gösterildiği bölümdür. Sayının kurum açısından değişmeyen kısmının Microsoft Word belge şablonuna eklenmesi başlık bölümünde olduğu gibi kolaylık sağlayacaktır.

Konumu ve Şekli: Sayı bölümü, başlığın son satırından itibaren, iki aralık aşağıda ve yazı alanının en solundaki “Sayı:” yan başlığından sonra yazılır. Bu ifadeden sonra kod numarası verilir. Kod numarasından sonra kısa çizgi (-) işareti konularak dosya numarası, dosya numarasından sonra (-) işareti konularak evrak kayıt numarası yazılır. Genel evrak biriminden sayı verilmesi durumunda araya eğik çizgi (/) işareti konulur. Evrak kayıt numarası, yazıyı gönderen birimde ve/veya kurumun genel evrak biriminde aldığı numaradır. Resmi yazışmalarda Başbakanlık tarafından belirlenen kodlama sistemine ve dosya planına uyulması zorunludur.

ÖRNEK:
Sayı: B.08.0.PGM.0.23.01.09-134-510/45500

Tarih Bölümü

Tanımı ve İçeriği: Tarih, yazının gönderildiği zamanın gün, ay ve yıl olarak
gösterildiği bölümdür. Bu bölümün yazımında kolaylık sağlamak için Microsoft Word ekranından Ekle/Tarih ve Saat kullanılabilir.

Konumu ve Şekli: Tarih, sayı ile aynı satıra sağ boşlukta bitecek şekilde (sağ marjadayalı) yazılır. Tarih; gün, ay ve yıl rakamla, aralarında (/) işareti konularak yazılır.

ÖRNEK:
Sayı: B.08.0.PGM.0.23.01.09-134-510/45500 15/04/2007

Konu Bölümü

Tanımı ve İçeriği: Konu, yazının taşıdığı ana fikrin özetlendiği bölümdür.

Konumu ve Şekli: Sayının bir aralık altına “Konu:” yan başlığından sonra, başlık bölümündeki “T.C.” kısaltması hizasını geçmeyecek biçimde yazılır.

Örnek

Gönderilen Makam

Tanımı ve İçeriği: Gönderilen makam, yazının gönderileceği kuruluş veya kişiyi ve bunların bulundukları yeri belirten bölümdür.

Konumu ve Şekli: Gönderilen makam, konu bölümünün son satırından sonra yazının uzunluğu da dikkate alınarak iki-dört aralık aşağıdan ve kağıdı ortalayacak biçimde büyük harflerle yazılır. Yazının gönderildiği yerin belirlenmesine ilişkin diğer hususlar parantez içinde küçük harflerle ikinci satıra yazılır. Kuruluş dışına gönderilen yazılarda, gerekiyorsa
yazının gideceği yerin adresi küçük harflerle ve başlığın ilk satırının hizasında, iki aralık bırakılarak ayrıca belirtilir. Kişilere yazılan yazılarda; “Sayın” kelimesinden sonra ad küçük, soyadı büyük, unvan ise küçük harflerle yazılır.

Metin Bölümü

Tanımı ve İçeriği: Metin, konuyu ve düşünceyi tam olarak açıklayan madde, paragraf, vb. unsurlardan oluşan, gereğine göre resim, çizelge, grafik vb. unsurlar ihtiva eden esas yazı bölümüdür. Paragraf; bir düşünce veya konuyu kısmen ya da tamamen anlatan, bir satır başından öteki satır başına kadar olan yazı bölümüdür.

Konumu ve Şekli: İlgi bölümünün bitiminden sonra, iki aralık satır bırakılıp sol bloktan itibaren paragraf başı yapılarak metin kısmına başlanır. İlgi bölümü yoksa gönderilen yerden sonra üç satırlık aralık bırakılarak metin kısmına geçilir. Metin bölümüne, doğrudan doğruya konudan söz açılarak başlanır. Hiçbir saygı kelimesi kullanılmaz. Metin,
tek veya çok paragraf halinde yazılabilir. Paragrafların ilk satırı, sol boşluktan itibaren 1,25 cm içerden diğer satırlar ise sol bloğa dayalı yazılır. Paragraflar arasında bir satır aralığı boşluk bırakılır

Metin içinde geçen sayılar rakamla ve/veya yazı ile yazılabilir. Önemli sayılar rakam ile yazıldıktan sonra parantez içerisinde yazı ile de gösterilebilir. Metin içinde veya çizelgelerde üçlü gruplara ayrılarak yazılan büyük sayılarda gruplar arasına nokta (22.465.660), sayıların yazılışında kesirleri ayırmak için ise virgül (25,33 yirmi beş tam yüzde otuz üç) kullanılır.

İmza Bölümü

Tanımı ve İçeriği: İmza bölümü yazıyı imzalayacak olan kişinin veya kişilerin, adının ve unvanının yazıldığı bölümdür. İmza çıktıdan sonra bu bölüme atılır.

Konumu ve Şekli: Metnin bitiminden itibaren iki-dört aralık boşluk bırakılarak yazıyı imzalayacak olan makam sahibinin adı, soyadı ve unvanı yazı alanının en sağına yazılır. İmza ad ve soyadın üzerinde bırakılan boşluğa atılır. Elektronik ortamda yapılacak yazışmalarda, imza yetkisine sahip kişi yazıyı, güvenli elektronik imzası ile imzalar.

Birinci satırda yazıyı imzalayacak kişinin adı küçük, soyadı büyük harfle yazılır. İkinci satırda bu kişinin unvanı küçük harfle yazılır. Unvan bir satıra sığmıyorsa birinci satırın hizasından devam edecek şekilde alt satıra geçilebilir veya herkesçe bilinen unvan kısaltmaları yapılabilir.

Akademik unvanlar ismin ön tarafına küçük harflerle ve kısaltılarak yazılır. Yazıyı makam sahibi yerine yetki devredilen kişi imzaladığında, imzalayanın ad ve soyadı birinci satıra, yetki devredenin makamı “Başbakan a.”, “Vali a.” Ve “Rektör a.”, biçiminde ikinci satıra, imzalayan makamın unvanı ise üçüncü satıra yazılır.

Paraf Bölümü

Tanımı ve İçeriği: Yazının kurum içinde kalan nüshası, yazıyı hazırlayan ve kurum tarafından belirlenen en fazla 5 görevli tarafından paraf edilir. Paraflar, adres bölümünün hemen üstünde ve yazı alanının solunda yer alır. Elektronik ortamda yapılan yazışmalarda paraflar elektronik onay yoluyla alınır.

Konumu ve Şekli: Yazıyı paraflayan kişilerin unvanları gerektiğinde kısaltılarak yazılır, (:) işareti konulduktan sonra büyük harfle adının baş harfi ve soyadı yazılır. El yazısı ile tarih belirtilerek paraflanır.

Adres Bölümü

Yazı alanının sınırları içinde kalacak şekilde sayfa sonuna soldan başlayarak yazıyı gönderen kurum ve kuruluşun adresi, telefon ve faks numarası, e-posta adresi ve elektronik ağ sayfasını içeren iletişim bilgileri yazılır. İletişim bilgileri yazıdan bir çizgi ile ayrılır.

Yazının gönderildiği kurum ve kişilerin, gerektiğinde daha ayrıntılı bilgi alabilmeleri için başvuracakları görevlinin adı, soyadı ve unvanı adres bölümünün sağında yer alır.

Resmi Yazının Bölümleri Örnek