Süreli Yayınların Türleri

1.Gazete

Belirli aralıklarla yayımlanan ilke olarak tüm insanlığı ilgilendiren olaylarla ilgili olarak halka basılı veya elektronik olarak güncel bilgi veya bilgilerin verilmesidir (Kayaoğlu, 2008). Kamuoyuna açıktır, evrenseldir, güncel bilgiler içermektedir. Genellikle her gün yayımlanmaktadır. Günümüzde basılı gittikçe azalmakta ve çoğunlukla e-gazete kullanılmaktadır.

Gazetelerin işlevleri; haberi toplamak ve yaymak, kamuoyunu ekonomik ve siyasal olaylardan haberdar etmek, kamuoyunu açıklamak, denetim ve eleştiri ortamını oluşturmak, resmi ve özel ilanlarla alım-satıma yardımcı olmaktır (Bilgili, 1992).

2.Dergi

“Tarihsel kökeni almanaklara dayanan dergicilik, tarihsel olanı gündelik olandan ayıran, dünyayı anlamlandırırken tüm detaylarıyla -etraflıca- bilgi sunan ve bunu yaparken de görsel öğelere -diğer türlere- nispeten daha çok yer verebilen bir yazın türüdür” (Polat, 2020).

Diğer ismi mecmu veya magazin olarak bilinen sonsuza kadar devam etme amacı ile başlayan, düzenli aralıklarla yayımlanan basılı veya elektronik kaynaklardır. Bilimsel dergi, magazin dergileri, kadın dergileri, spor dergileri gibi türleri vardır. Güvenilir bilgi açısından bakıldığı zaman bilimsel dergiler kaynakçası olduğu için ve hakem heyeti tarafından değerlendirildiği için önemli bir öneme sahiptir. Magazin dergilerinde ise genellikle kaynakça bulunmamaktadır, tasarım olarak renklidirler, çoğunluğu resimler oluşturmaktadır. Günümüzde e-dergiler basılı dergilerden önde olup kütüphaneler veya özel kuruluşlar abonelik ile sahip olmaktadır.

3.Bülten

Halka bilgi vermek üzere belli zaman aralıklarında çıkarılan duyurulardır. Basılı veya elektronik ortamda yayımlanabilmektedir (Kayaoğlu, 2008).

4.Yıllık (annuals, yearbooks) ve almanak(almanac,factbook)

Yılda bir kere yayımlanan süreli yayınlara yıllık denilmektedir. Ülkelerle konularla ilgili yıllık etkinlikleri içermektedir. Yıllık türleri ise tanınmış ansiklopedi yıllıkları, uluslararası yıllıklar, istatistiksel bilgi veren yıllıklar, konu yıllıklarıdır. Ansiklopedilerin sonradan güncellenmeleri yıllık ile olmaktadır.

Almanaklar ise takvime göre düzenlenmiş farklı alanlardaki bilgileri içeren yıllık olarak üretilen yayınlardır. Karşılaştırmalı bilgiler olabilmektedir. Yıllık ve almanaklar benzer özellikler göstermektedir (Çetintaş, 2020).

5.Monografik diziler

Herhangi bir uzmanlık alanı ile ilgili yazılmış yapıtlardır. Dizi şeklinde çıkarılabilmektedir. Eğer ISSN almışsa bir süreli yayın ISBN almış ise monograf olarak değerlendirilebilir (Kayaoğlu, 2008). Kütüphanenin kullanmakta olduğu politikaya göre değişmektedir.

6.Süreli yayın benzerleri

Süreli yayın benzerleri yayınlar tam olarak süreli yayın olmasa bile işleri kolaylaştırmak adına süreli yayın bölümünde yer almaktadır. Ansiklopedilerin yıllık ekleri, rehberler bu grupta değerlendirilebilmektedir.

Kaynakça

Bilgili, C. (1992). Gazete İşletmelerinde Organizasyonun Önemi. Yüksek Lisans, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=ePX_SaJ0b35Gq45swKG3lI4uwfoReasOEKB_WP2lazES5dS6ds4l4nF5aErUxxCp adresinden alındı

Çetintaş, H. B. (2020, Mart). Bilgi Kaynakları ve Hizmetleri Ders Notu.

Kayaoğlu, H. D. (2008). Süreli Yayınların Yönetimi. İstanbul: Selenge.

Polat, V. B. (2020). Kent Dergileri Etrafında Ankara’nın Yaşam Tarzı Sunumları: Ankara Life ve MAG Dergileri Örnekleri. Yüksek Lisans, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensistitüsü, Gaziantep. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=4J_FzTwlrMCH4qBROpXPH9t2ctLJEVpYiDv6fhZjtF32xpfVSf3-ZKtfi1d4A4Ul adresinden alındı