Milli  Kütüphane

Milli  Kütüphane

Eski harfli Türkçe yayın arşivinde, nadir kitap, gazete, dergi, fotoğraf ve afiş gibi üç milyondan fazla eseri barındırıyor. Jüri üyelerimizden İhsan Yılmaz’a göre, sahip olduğu birikimle Türkiye’nin hafızası olarak kabul edilebilir. Çankaya’da, sabah 09.00’dan gece yarısına kadar açık

Milli Kütüphane, derleme, satın alma, devir, bağış veya değişim yoluyla sağladığı materyalleri, gerekli teknik işlemlerini tamamladıktan sonra gelecek nesillere aktarmak üzere muhafaza etmekte ve araştırmacıların hizmetine sunmaktadır.

Milli Kütüphane, kitap, süreli yayın ciltleri ve diğer materyal türlerinden oluşan yaklaşık 1.700.000 adetlik büyük bir koleksiyona sahiptir. Süreli yayınlar koleksiyonunda bulunan gazete ve dergi sayı adetlerini de eklediğimiz takdirde bu sayı 10 milyonu aşmaktadır. Koleksiyonun türlerine göre sayısal dökümü şöyledir: (Koleksiyon rakamları Ocak 2017 tarihine göre verilmiştir.)

Milli Kütüphane

Milli Kütüphane 

Koleksiyonuna Eser Ve Materyaller Şu Yollarla Sağlanmaktadır:

a) Derleme yoluyla:

Ülkemizin kültürel varlığı ile bilgi birikimini oluşturan fikir ve sanat eserlerinin ülkemizde çoğaltılmış ve yayımlanmış nüshaları ile ikili ya da çok taraflı anlaşmalar uyarınca yurt dışında çoğaltılmış ve yayımlanmış fikir ve sanat eserlerinin etkin, sağlıklı ve eksiksiz bir biçimde toplanması, gelecek kuşaklara aktarılması, elverişli ortamlarda saklanması, korunması, düzenlenmesi ve toplumun bilgi ve yararına sunulmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla 29.02.2012 tarihli ve 28219 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6279 sayılı “Çoğaltılmış Fikir ve Sanat Eserlerini Derleme Kanunu” 29.08.2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir

b) Satın alma yoluyla:

Yurt dışında yayınlanan Türkiye ve Türklerle ilgili yayınlar öncelikli olmak üzere çeşitli başvuru kaynakları, nadir basma ve yazma eserler ile güzel sanatlar eserleri satın alınmaktadır.

c) Bağış ve devir yoluyla: 

Çeşitli kişi ve kuruluşlar tarafından yapılan kitap vb. materyal bağışları ve devir edilmesi uygun bulunan eserler kabul edilmektedir. 

d) Değişim yoluyla: 

Türkiye Cumhuriyeti ile çeşitli ülkeler arasında hazırlanan Kültürel Değişim Programları ile kütüphaneler arası işbirliği çerçevesinde yurt dışındaki kütüphane, Türkoloji enstitüsü ve çeşitli kuruluşlarla karşılıklılık ilkesi uyarınca yayın değişimi yapılmaktadır.

KİTAPLAR

Milli Kütüphane;  derleme, satın alma, bağış veya değişim yoluyla sağladığı kitapları, AACR2 ve MARC 21 standartları kapsamında teknik hizmetlerini tamamladıktan sonra araştırmacıların hizmetine sunmakta ve gelecek nesillere aktarmak üzere arşivlemektedir

Milli Kütüphane veri tabanında  bibliyografik işlemleri tamamlanmış 1.090.363 adet kayıtlı materyal bulunmaktadır.

Milli Kütüphane Koleksiyonu

ESKİ HARFLİ TÜRKÇE BASMA KİTAPLAR

Milli Kütüphane koleksiyonunda kısaca EHT olarak bilinen Eski Harfli Türkçe matbu kitaplar da bulunmaktadır. Milli Kütüphanenin EHT koleksiyonu sayısı taşradan devredilenlerle birlikte yaklaşık olarak 80.000 cilt civarındadır.

Eski Harfli Türkçe matbu eserlerin içerisinde danışma kaynakları dahil bütün kitap türleri mevcut olup, içerik zenginliğiyle dikkatleri çekmekte ve araştırmacıların çok yoğun olarak talep ettiği eserler olma özelliğini korumaktadır.

EL YAZMASI ESERLER

Ülkemizin Millî Kütüphanesinde taşradan devir gelenlerle birlikte 27.464 adet elyazması eser bulunmaktadır. Bu eserlerin en büyük özelliği İç ve Doğu Anadolu dermesi olup, klasik yazma eser kütüphanelerinde bulunmayışı, biyografik ve bibliyografik kaynaklarda geçmeyen bilim adamlarının eserleri oluşudur.

Bu kitaplar içerisinde, Osmanlılara ait ilk ansiklopedik eser olan ve Oruç Gazi’nin torunu Bedri Dilşad tarafından 1428 tarihinde yazılan “Muradnâme”, Udî tarafından yazılan “Maceray-ı Mâh” ve ceylan derisi üzerine Grekçe yazılmış nadir bir eser olan “Evangel” incilinin dünyada ikinci nüshası yoktur.

Yine Cem Sultan’ın emriyle Ebu’l-Hayr Rumi’nin yazdığı “Saltuk-nâme”nin bir nüshası da koleksiyonlarımız arasındadır. Halk edebiyatımızın en canlı kaynaklarından olan “cönk”ler de koleksiyonumuza ayrı bir zenginlik katmaktadır. 2010 yılında Merkezi Dubai’de bulunan Cuma el-Macid Kültür Merkezi ile yapılan protokol doğrultusunda değişik koleksiyonlara ait elde edilen dijital el yazması eser görüntüleri yapılan protokol uyarınca Milli Kütüphane Başkanlığında intranetten araştırmacıların hizmetine sunulmuştur. Yine aynı yere “Eserlerin dvd kopyalarını [email protected] adresine e-mail atarak ücreti karşılığı temin edebilirsiniz.”

SÜRELİ YAYINLAR

Milli Kütüphane ’ye gelen gazete, dergi, bülten, v.b. süreli yayınların okuyucu hizmetine sunulması ve depolanarak korunması hizmeti Süreli Yayınlar Şubesi tarafından yürütülmektedir.

Milli Kütüphane Başkanlığı Süreli Yayınlar Şubesi materyallerinin tamamı, derleme, satın alma, bağış ve mübadele yolu ile sağlanmaktadır. İşlemleri tamamlanan ve cilt aşamasına gelen yayınlar ciltlenerek kapalı raf sistemi ile hizmete sunulmaktadır.

Derleme Kanunu gereği Milli Kütüphane ‘ye ulaşan süreli yayınların yanı sıra 38 farklı ulusal ölçekli gazete ve 30 farklı tür dergi ile uluslararası bilimsel yayınların takip edilmesi amacıyla 15 yabancı dil dergi ile 3 yüksek tirajlı yabancı gazete satın alınarak akademik çevrelerin hizmetine sunulmaktadır.   
Süreyi Yayınlar Şubesi 230.851 gazete ve dergi koleksiyonuyla araştırmacılara hizmet vermektedir.

KİTAP DIŞI MATERYALLER

Kütüphanenin zengin görsel-işitsel materyalinin arşivlendiği bu birimde, araştırmacılar için 33 çeşit materyal bulunmaktadır.

1913-1960 yılları arasında üretilen, yerli ve yabancı sanatçı ve orkestraların seslendirdiği Türkiye’nin en zengin taş plak ve plastik plak koleksiyonu, Türk tiyatro ve sinemasının yanı sıra Türk siyasi ve ticaret hayatını yansıtan afiş koleksiyonu,  bu koleksiyonu destekleyen lobi afiş koleksiyonu, röprodüksiyon koleksiyonu, ünlü ressamlara ait yağlıboya, suluboya, karakalem ve karışık teknikle yapılmış tablolar araştırmacıların hizmetine sunulmaktadır.

Ayrıca, 1890-1960 yılları arasını içeren, özellikle Cumhuriyet dönemi Misak-ı Milli sınırlarını da kapsayan, stratejik özelliği bulunan haritalar ile İstiklal Savaşı ve savaş vaziyet planları, şehir imar-iskan planları, Türkiye sınırları açısından gerektiğinde başvurulacak kartografik materyaller, 1933’ten günümüze kadar basılmış ve yayımlanmış pullar, ilk gün zarfları, kartpostal (şehir, doğa, manzara, sanatçı v.b.), davetiye, broşür, tezhip ve çeşitli sanat fotoğrafları, Karagöz ve Hacivat kukla oyunundan tiplemelerin tasvirleri, milli piyango biletleri, T.C. Merkez Bankası tarafından 1950’li yıllardan günümüze kadar tedavüle sürülen paraların yanı sıra müzik, film ve grafik içerikli geniş bir CD ve DVD koleksiyonu da arşivlenmektedir.

Kaynakça: Milli Kütüphane