Katı Sanatı

Katı Sanatı

Katı Sanatı; Bir kâğıt veya deri üzerindeki yazı veya motifleri keskin bıçaklarla kesip çıkartarak başka bir zemin üzerine yapıştırılması olarak tanımlanabilir. Aynı zamanda Türk İnce Oyma sanatı olarak da adlandırılır . Kat ı‟ sanatı uygulanırken kesip çıkartıldıktan sonra başka bir yere yapıştırılan parçaya “erkek oyma”, iç oyulmuş kısma ise “dişi oyma” denir.

Katı‟ örneklerinde, vazo desenleri, tek çiçekler, buketler, doğa manzaraları ve tasvirleri, ağaç, gül, lale gibi şekiller kullanılmakta olup çoğunlukla cilt kapaklarında ve el yazması eserlerin süsleri arasında görülür. Katı‟ sanatı iran kökenlidir ve Osmanlılara gelişi XVI. yüzyılın başlarındadır. Özellikle Kanuni Sultan Süleyman devrinde kat ı‟ önemli bir sanat dalı olarak tezhipten sonraki en yaygın süsleme sanatı olmuştur.

Bu dönemde katı‟ ile önemli eserler yazılmıştır. Hattat Ali Çelebi tarafından 1540 yılında hazırlanan Kırk Hadis isimli ese Kanuni‟nin oğlu Mehmet için kat ı‟ sanatı ile yazılmıştır. Bir başka önemli eserde 1540 yılında Mehmet b. Gazanfer tarafından hazırlanan Gûy u Çevgân adlı kitaptır.

Kaynakça

KOZAN, T. (tarih yok). TÜRKİYEDE YAZMA ESER KÜTÜPHANELERİNİN ORGANĠZASYONU. ANKARA ÜNİVERSİTESİ, SOSYAL BÖLÜMÜ ENSTİTÜSÜ BİLGİ VE BELGE YÖNETİMİ, Ankara. Mayıs 18, 2020 tarihinde https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=cbOXH84ZayrLjc0tI-QXKi7NDnhfYyg6iCYHpdOqVJ3KzmHSqJDFqqDnfjSaxdYo adresinden alındı