Kütüphanesiz ve Kütüphanecisiz Okul Kalmasın

Kütüphanesiz ve Kütüphanecisiz Okul Kalmasın

Okul kütüphanesi bulunduğu okulun eğitim ve öğretim faaliyetlerini desteklemek için her
türlü bilgi kaynağını barındıran, hizmete sunan öğrenci, öğretmen ve okul personelinin bilgi
öğrenim ve kültür düzeni geliştiren kuruluşlardır.

Okul kütüphanesi şüphesiz eğitimi destekleyen ve geliştiren yegane unsurdur. Okul
Kütüphanesi kitap sevgisinin, okuma kültürünün adımlarının atıldığı, öğrenmeyi öğreten,
araştırmayı öğreten yaşayan kuruluşlardır. Türk kütüphaneciliğinin ilk profesörü Prof. Dr.
Osman Ersoy “kütüphanesiz bir eğitim düşünüyorsak eğitimi ciddiye almıyoruz demektir”
diyerek okul kütüphanesinin önemini belirtmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı geçtiğimiz günlerde kütüphanesiz okul kalmasın projesini açıkladı. Okul
kütüphanesinin öneminin farkına varılması anlamında önemli bir adım olmakla birlikte
Tüik’in verilerine göre 57.108 okulun sadece 29.690’ında okul kütüphanesi bulunmaktadır.
Halihazırda bu okul kütüphanelerinin kitaplık mı yoksa kütüphane mi olduğu da tartışmaya
açıktır. Çünkü kütüphaneyi oluşturan beş temel unsur; bina bütçe personel derme ve
kullanıcıdır. Milli Eğitim Bakanlığı bu beş temel unsuru gerektiği koşullarda içeren okul
kütüphanesi acaba kaç tanedir.

Bu unsurların başında gelen okul kütüphanesi binası maalesef ülkemizde öğretmen odaları,
müdür odası, sınıflar veya koridordan oluşmaktadır. Milli Eğitim Bakanlığı’nın okull
kütüphanelerinde kullanıcılarının gereksinimleri gözetilerek, okul kütüphanesine uygun bina
yapısı oluşturulmamıştır. Okul kütüphaneleri yeterli bir bütçeye sahip değildir. Derme bağış
yoluyla veya okul aile birliğinden toplanan sınırlı bir bütçe ile sağlanmaktadır. Milli Eğitim
Bakanlığı okul kütüphanesi için yeterli bir bütçe sağlamamaktadır.

Milli Eğitim Bakanlığı
bünyesinde hizmet veren okul kütüphanelerinde kütüphaneci persone bulunmamaktadır.
Özel okullarda kütüphaneci personeller bulunurken ülkemizde Milli Eğitim Bakanlığı
bünyesinde kütüphaneci personel yoktur. Özel okul kütüphanelerinde kütüphaneci
personeller kütüphane dersleri, bilgi okuryazarlığı, kütüphane kullanımı, araştırma
yöntemleri gibi dersler ve projeler geliştirirken devlet okullarındaki okul kütüphaneleri bu
hizmetlerden yoksundur.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın kütüphane hizmetine kütüphanecilik
eğitimi bulunmayan öğretmenler veriyor. Okul kütüphanelerine gün içinde açık bulmak
öğrenciler için çoğu zaman mümkün değil çünkü okul kütüphaneleri teneffüste ya da
öğretmenin keyfinin geldiği zaman da açık olarak bulunabiliyor. Peki Milli Eğitim Bakanlığı
bütün bu olumsuzluklara karşı ne yapmalıdır.

Kütüphaneci gözüyle bir de biz aktaralım.
Umuyoruz ki Milli Eğitim Bakanlığı bu önerileri ve en önemlisi okul kütüphanelerini
gerektiğince ciddiye alır.
1) Okul kütüphaneleri Milli Eğitim Bakanlığı veya Kütüphaneler Yayımlar Genel Müdürlüğü
altında bir okul kütüphaneleri daire başkanlığı kurulmalı ve okul kütüphanesi politikası
oluşturulmalıdır.

2) Tüm okullarda tek bir kütüphane otomasyon sistemi ve kataloglama kuralları geçerli
olmalıdır. Böylece öğrenci veya öğretmenlerin okul değiştirmesi durumunda kütüphane
kullanımı kolaylığı devam etmelidir.

3) Milli Eğitim Bakanlığı okul kütüphaneleri için bütçe ayırmalıdır ve derme gelişimi müfredat,
öğrenci, öğretmen ihtiyaç ve gereksinimleri gözetilerek bütçeden karşılanmalıdır.

4) Okul kütüphanelerinde mutlaka kütüphaneci personel olmalıdır. Öncelikle okul
kütüphanesinde kütüphaneci personel etkinliğinin gözlenmesi için 81 ilde 81 kütüphanecisi
ataması yapılarak kütüphaneciinin okul kütüphanesi için önemi gözlemlenebilir.

5) Müfredat içinde okul kütüphanesine yer verilmelidir. Mutlaka öğretmen ve kütüphaneci
arasında işbirliği sağlanmalıdır. Okul kütüphanelerinde sorumlu tutulan ilk okul, Türkçe ve
edebiyat öğretmenlerine kütüphanecilik üzerine kısa süreli eğitimler verilmelidir.

6) Halk ve çocuk Kütüphanesi olmayan yerlerde okul kütüphanesi tüm vatandaşlara hizmet
vermelidir okul kütüphanesi Halk ve çocuk kütüphaneleri ile işbirliğine gitmelidir.
Milli Eğitim Bakanlığı umuyoruz ki okul kütüphanelerinin öneminin ve kütüphanecilerin okul
kütüphanelerinde olması gerektiğinin farkına varsın…

Celil BAYDAN