ISBD ( Uluslararası Standart Bibliyografik Tanımlama )

Uluslararası Standart Bibliyografik Tanımlama

Uluslararası Standart Bibliyografik Tanımlama(ISBD) Uluslararası Genel Bibliyografik Tanımlama Standardı bir çok farklı malzemenin tanımlanabilmesi için oluşturulmuş tanımlama alanlarına sahip bir
tanımlama standardıdır. Bu standardın bir çok farklı versiyonu da bulunmaktadır. Bu versiyonlar, farklı malzeme türlerinin kullanılmasında standart tanımlama bilgisi girebilmek ve katalog oluşturabilmek amacıyla üretilmiştir.

Uluslararası Standart Bibliyografik Tanımlama standartları basılı veya elektronik ortamdaki formlar ve monografik kaynaklar için devamlılığı kurulmaya çalışılan bir tanımlama sağlar. Mevcut olan Uluslararası Standart Bibliyografik Tanımlama metinlerinin gelecek değişimleri için temel bir biçim oluşturur. ISBD(G) bir kütüphanedeki katalog hazırlayan veya herhangi bir kaynağı direkt tanımlayan milli bibliyografi bürosu tarafından kullanılmak için planlanmamıştır.

Elektronik ortamdaki depolanan bibliyografik datanın durumundaki gibi ISBDs bilgisayar ortamında okunabilecek şekilde kullanılan veri yapısından daha çok çevrim içi görüntüler veya basılı ürünler gibi göz ile görülebilen ve okunabilen çıkışların alındığı eğilimleri tavsiye eder. Bununla birlikte ISBD(G) milli bibliyografi büroları tarafından üretilen bibliyografik kayıtların tanımlanması ile ilgilidir.

ISBDs’in İlk Amacı

Milli bibliyografik organizasyonlar ve uluslararası kütüphane ve bilgi topluluklarının hepsinin arasında bibliyografik kaydın uluslararası
değişimini amaçlamak adına dünya çapındaki uyumlu tanımlayıcı kataloglar için şart sağlamaktır.

ISBDs farklı bibliyografik aktivitelerin arasında gereksinilen tanımlayıcı
bilginin maksimum miktarını kapsamak için şartlar sağlar. Bu yüzden bu aktivitelerin biri yada daha fazlası ile ilgili elementler içerir. Fakat muhakkak ki hepsi için değildir.

ISBDs’de bütün durumlarda kullanılması mecburi statüde olan kesin kullanıma sahip elementler oluşturulmuştur. Durumların uygulanmadığı yerlerde elementlerin kullanımı seçmelidir. Bu sebeple elementler seçmeli ve mecburi olarak dizayn edilmişlerdir.

ISBD tanımlama, tam bibliyografik kaydın bir parçasını biçimler ve kendi
başına normal olarak kullanılmaz. Başlık ve konu bilgileri gibi tam bibliyografik kaydı hazırlayan diğer elementler ISBD şartlarında bulunmamaktadır. Bu tarz elementler için kurallar, normal olarak kataloglama kodlarında verilmektedir.

ISBD Ana Tanımlama Alanları

1. Title and statement of responsibility area / Başlık ve anlatım
2. Edition area / Basım Alanı
3. Material (or type of publication) Specific Area/ Materyal (veya yayın türü) Özel
   Alanı
4. Publication, Distribution, etc., Area / Yayın, Dağıtım v.s. Alanları
5. Physical Description Area / Fiziksel Tanımlama
6. Series Area / Seriler Alanı
7. Note Area / Not Alanı
8. Standard Number (or alternative) and Terms of Availability Area / Mevcut Alanın Terimleri ve Standart Numarası(veya alternatif)

Uluslararası Bibliyografik Tanımlama Standardı başlığı altında farklı malzeme türleri için 10 farklı versiyon bulunmaktadır.

• ISBD (A): International Standard Bibliographic Description for Older
Monographic Publications (Antiquarian) / Nadir Eserler
/ Bilgisayar Dosyaları
• ISBD (CM): International Standard Bibliographic Description for Cartographic
Materials / Harita Malzemeleri
• ISBD(CR): International Standard Bibliographic Description for Serials and
Other Continuing Resources / Süreli Yayınlar
• ISBD (ER): International Standard Bibliographic Description for Electronic
Resources / Elektronik Kaynaklar
• ISBD (G): General International Standard Bibliographic Description /Genel
• ISBD (M): International Standard Bibliographic Description for Monographic
Publications / Monografik Yayınlar
• ISBD (NBM): International Standard Bibliographic Description for Non-Book
Materials/ Kitap Dışı Materyaller
• ISBD (PM): International Standard Bibliographic Description for Printed Music
/ Basılı Müzik
• ISBD (S): International Standard Bibliographic Description for Serials / Seriler

ISBD KAYDININ YAPISI

ISBD dokuz tanım alanı tanımlar. Alan 7 hariç her alan, yapılandırılmış sınıflandırmalara sahip çok sayıda elemandan oluşur. Belirli bir kaynağa uygulanmayan elementler ve alanlar açıklamadan çıkarılmıştır. Öğeleri ve alanları tanımlamak ve ayırmak için standartlaştırılmış noktalama işaretleri (virgül, noktalı virgül, eğik çizgi, kısa çizgi, virgül ve nokta) kullanılır. Öğelerin sırası ve standartlaştırılmış noktalama işaretleri, açıklama tanımının dilini anlamadığında kaynakça kayıtlarının yorumlanmasını kolaylaştırır.

• 0: İçerik formu ve medya türü alanı
• 1: Sorumlu alanın unvanı ve beyanı;
  • 1.1 Başlık uygun
  • 1.2 Paralel başlık
  • 1.3 Diğer başlık bilgileri
  • 1.4 Sorumluluk Beyanı
• 2: Baskı alanı
• 3: Kaynağa özgü alanın malzemesi veya türü (örneğin, bir haritanın ölçeği veya bir derginin numaralandırılması)
• 4: Yayın, üretim, dağıtım vb. Alan
• 5: Malzeme açıklama alanı (örneğin, bir kitaptaki sayfa sayısı veya ünite olarak verilen CD sayısı)
• 6: Seri alanı
• 7: Notlar alanı 8: Kaynak tanımlayıcısı ve uygunluk alanı şartları

MARC ve ISBD Karşılaştırma

Kaynaklar

• Figshare
• ELEKTRONİK BELGE TANIMLAMASI ve ULUSLARARASI ELEKTRONİK BELGE TANIMLAMA STANDARTLARI
• Abbreviation

Diğer Katalog Yazılarımız

• RDA
• FRBR
• EOS
• DEWEY
• LC
• MARC
• Tüm Katalog Yazıları İçin Tıklayın