TBMM KÜTÜPHANESİ

 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ (TBMM) KÜTÜPHANESİ

TBMM Kütüphanesi;

Meclis-i Mebusan bünyesinde bir kütüphane kurulması ile ilgili çalışmaları ilk kez Bağdat milletvekili olan Sason Efendi başlatmıştır. Sason Efendi, Meclis-i Mebusan Kütüphanesi`nin dermesini oluşturacak eserlerin sınıflanması ve düzenlenmesi için gereken sınıflama sistemini (Aşari Tasnif Onlu Sınıflama) ilk kez uygulamıştır. Meclis-i Mebusan`ın ilk kütüphanecileri Ercüment Ekrem ve Nebil Emirbuharioğlu`dur. Türkiye Büyük Millet Meclisi Kütüphanesinin hizmete açılması Meclis binasının açılmasına dayanmaktadır. Oluşumu 23 Nisan 1920`de Ali Rıza Bey`in katkılarıyla tamamlanmıştır. Kütüphanede yer alan 5000 nadir eser, kitap, gazete, dergi, tutanak vb. eserler TBMM Kütüphanesinin temel dermesini oluşturmuştur. Aynı zamanda Nebil Emirbuharioğlu TBMM kütüphanesini için bir sınıflama sistemi oluşturmuştur. Bu sınıflama sistemini oluştururken Amerikan Kongre Kütüphanesinden, Fransa`daki Brunet Sistemi ile Almanya`daki diğer kütüphane sınıflama sistemlerinden yararlanmıştır. Oluşturmuş olduğu sistemi, 1927 yılında basılmış olan Meclis Kütüphanesi Fihristi’ne yazmış olduğu 33 sayfalık Mukaddime`de ayrıntılı olarak açıklamıştır. Mukaddime`de Meclis Kütüphanesi’nin düzenlenmesine ilişkin konular on temel başlık altında toplanmıştır.

Bunlar;

1. İlimlerin ve Eserlerin Tasnifi
2. Decimal Sınıflama Sisteminde İlimlerin Tasnifi
3. Ayrıntılı Sınıflama Sistemi Tablosu
4. Kitapların Fihriste Kaydedilmesi
5. Tasnifi veya Usûlü Fihrist
6. Dizin Bibliyografyası
7. Umûmî Tahlili Fihristler
8. Kütüphanenin Tertibi
9. T.B.M.M. Kütüphanesi Fihristlerinin Tanzimi
10. Kitapların Sûret-i Tertibi

TBMM KÜTÜPHANESİ ve AMACI

Meclis bünyesinde kurulan kütüphanenin temel amacı; İhtisas Kütüphaneleri`nde olduğu gibi bağlı bulunduğu kuruma hizmet vermesi, milletvekillerinin yasama, denetim ve temsil görevlerini yerine getirirken ihtiyaç duyabilecekleri bilgi ve belge kaynaklarının sağlanması, organize edilmesi ve etkin şekilde hizmete sunulmasıdır. Bu bakımdan Meclis Kütüphanesi hizmet niteliği kapsamında İhtisas Kütüphanesi sayılır.

 

BİRİMLER

• Kataloglama ve Sınıflama
• Referans (Danışma) Hizmetleri
• Gazete Dokümantasyonu
• Dergi Dokümantasyonu
• Tutanak Dokümantasyonu
• Süreli Yayınlar ve Sağlama
• Dijital İşlemler
• Mikrofilme
• Şube Kütüphane
• Ödünç Verme
• Fotokopi
• Depo ve Ayniyat
• İdari Büro

TBMM Kütüphanesi Kataloglama ve Sınıflama Birimi

Kullanıcıların etkin şekilde erişimlerini sağlamak amacıyla çeşitli formatlardaki bilgi kaynaklarının belirli kurallar çerçevesinde kataloglama ve sınıflandırma işlemlerinin yapıldığı teknik bir birimdir. Kütüphane koleksiyonuna her yıl ortalama 5000-6000 Türkçe, 1000-2000 yabancı dil eser girişi yapılır.

TBMM Kütüphanesi Referans Hizmeti Birimi

Kullanıcıdan gelen istekler doğrultusunda kurum içi ve kurum dışı bilgi kaynaklarından derlenen dökümanları yorumlayarak okuyucuya bilgi sunmak için oluşturulmuş bir birimdir. Aynı zamanda koleksiyonun yetersiz kalması, veri tabanlarının sorgulanması gibi durumlara yönelik çalışmalar da sürdürülür.

Depo ve Ayinat

Ayıklanmış olan bilgi kaynakları (kitap, dergi, gazete, CD, vb.) kütüphanede bulunan dört katlı depoda yer almaktadır. Kullanıcılardan gelen istekler doğrultusunda Ödünç Verme Servisi ile koordineli olarak kaynağı depodan kullanıcıya temin eder.

Dijitalleştirme Çalışmaları

Bilgi kaynağının aslının korunması ve daha birçok kişiye ulaşmasının yanı sıra bilgiye farklı zamanda ve mekanda ulaşılmasını sağlar. Başkanlık tarafından dijitalleştirilen yayınlar TBMM Kütüphanesi Açık Erişim Sistemi aracılığı ile hizmete sunulur.

Osmanlıca Çeviri Hizmetleri

Kütüphane arşivinde yer alan Osmanlıca belgelerin günümüz harflerine çevirisi uzman personel tarafından yapılmakta, bu belgeler üzerinde gerekli tasnif ve indeks çalışmaları sürdürülmektedir.
Tutanak Dokümantasyonu
Türkiye Büyük Millet Meclisi Kütüphanesi`nde yasama faaliyetlerinin yer aldığı tutanak dergilerinin analiz edilmesi ve indekslenmesi çalışmalarının yürütüldüğü bölümdür.

Şube Kütüphanesi

Merkez Kütüphanesi`nde bulunan ulusal gazeteler ve bazı süreli yayınlarını da gerekli sayıda bulunduran şube kütüphanesi milletvekillerine daha hızlı hizmet vermek amacıyla oluşturulmuş bir kütüphanedir. Ayrıca danışma hizmetlerini de bünyesinde bulundurmaktadır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Kütüphanesi Dermesi

• 308.162 Kitap,
• 54.664 Dergi,
• 33.594 Gazete,
• 5735 Mikrofilm,
• 42 adet ulusal gazete takibi (36 adet günlük, 5 adet haftalık, 1 adet aylık) yapılmaktadır.
Yılda 5-6 bin civarında İngilizce ağırlıklı olmak üzere yabancı dilde kitap kütüphane koleksiyonuna dahil edilir. 377 adet Türkçe, 98 adet yabancı dilde dergi takibi yapılmaktadır.

TBMM Kütüphanesi koleksiyon içeriğinde ağırlıklı olarak kamu yönetimi, hukuk, ekonomi, politika, yerel yönetimler, uluslararası ilişkiler ve benzeri konulardaki yayınlar yer almaktadır.

KİTAP DIŞI MATERYALLER

• Harita : 877
• El Yazması : 80 cilt, 112 eser
• Dergi : 54.664
• Gazete : 33.594

ELEKTRONİK KAYNAKLAR

• Atatürk`ün Meclis Açılış Konuşmaları
• Hükümetler ve Programları
• Başbakanlar
• Siyasi Partiler
• Gazete Dökümantasyonu
• Günlük Türkçe Gazeteler
• TBMM Açık Erişim Sistemi

VERİ TABANLARI

ULUSAL VERİ TABANLARI
➢ Kanunum
➢ HukukTürk

ULUSLARARASI VERİ TABANLARI

➢ OECD iLibrary (Organisation for Economic Co-operation and Development)
➢ EBSCOhost
➢ Britannica Academic
➢ CIAO (Columbia International Affairs Online)
➢ NewsBank

Kanunum

Kanunum üyelerine hızlı, çevrimiçi araştırma olanağı veren güncel bir hukuk veritabanı ve elektronik araştırma servisidir. Amacı hukuk alanında referans kaynağı olmaktır.

HukukTürk

Mevzuata ilişkin ayrıntılı bilgiler veren bir hukuk veritabanıdır. Yargıtay kararları, kanun ve yasalar, Anayasa Mahkemesi kararları gibi hukukla ilgili tüm verilere ve kanunlara erişim sağlar.
OECD iLibrary
• OECD iLibrary veri tabanı OECD`nin yayınlarını kapsayan bir sistemdir ve bu sistem ile iktisat, finans, işletme ve ilgili diğer sosyal bilim alanlarında; Arşivleri ile birlikte 300`e varan süreli yayın,

2500 Toplantı bildirisi,
• 5000 kitap,
• Tam metin dokümanların içinde yer alan erişilebilir formatta vb. 4 milyardan fazla veriye erişim mümkündür.

EBSCOhost

• 500`den fazlası tam metin olmak üzere toplamda 2900`ün üzerinde derginin (popüler hakemli dergiler dahil) tüm içeriğine ulaşımını sağlar.
Britannica Academic
• Britannica Academic Edition tüm dersler ve konular ile alakalı geniş ve derinlemesine okumalar yapılan, yüz binlerce tam metin makaleler ve birincil kaynaklardan oluşan bir kaynaktır.
• 85.000`den fazla makale,
• 800.000 üzerinde süreli yayın tam metni,
• 50.000 üzerinde resim,
• 2000’den fazla video,
• 10.000’i aşkın e-kitap ve ana kaynak bulunur.
CIAO (Columbia International Affairs Online)
• CIAO uluslararası ilişkiler konu alanında dünyanın en kapsamlı kaynaklarından biri olarak kabul edilmektedir.
İçeriğinde;
• Akademik içerikli 70 dergi,
• 112 elektronik kitap,
• 9500`den fazla dergi makalesi,
• 6000`den fazla politika özeti,
• 10.000`den fazla çalışma belgesi,
• 109 adet video bulunmaktadır.

NewsBank

Dünyanın dört bir yanından mevcut haber kaynaklarını bir araya getiren koleksiyonlardan biridir. Üniversiteler, kamu kurumları ve devlet kütüphanelerinde araştırmacılar tarafından kullanılmaktadır. Veri tabanı sosyal biliminden gazeteciliğe, tarihten çevre çalışmalarına, sosyolojiden ekonomiye, eğitimden sağlığa, sosyal bilimlerden uluslararası ilişkilere uzanan geniş konu yelpazesinde 400 milyondan fazla makaleye erişim sağlanmaktadır.

DSpace

Dijital içeriğin yönetimini, erişimini, korunmasını ve paylaşımını sağlayan; ücretsiz, açık kaynak kodlu bir yazılımdır. Ülkemizde üniversitelerin çoğunluğu DSpace kullanmaktadır. TBMM, üniversiteler dışında DSpace kullanan tek resmi kurumdur. Açık kaynak kodlu olması, yaygın kullanım sağlaması, yükseköğretim Kurulu tarafından desteklenmesi ve türkçe olması sebebiyle DSpace tercih edilmiştir.
DSpace`deki Bölümler
• TBMM Kütüphanesi Açık Erişim Koleksiyonu
• TBMM Milli Saraylar Kütüphanesi Koleksiyonu
• TBMM Yayınları Açık Erişim Koleksiyonu
OPEN ACCESS SYSTEM (AÇIK ERİŞİM SİSTEMİ
Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanlığı DSpace yazılım programını kullanarak açık erişim sistemini oluşturmuştur. TBMM yayınları, Osmanlıca eserler, haritalar, siyasi parti yayınları ve kitaplaştırılmış Meclis Araştırma Komisyonu Raporları bulunmaktadır. Open Access; Kurum yayınları, araştırma ve Soruşturma komisyonu yayınları, el yazmaları, nadir eserler ve siyasi parti yayınlarını bünyesinde bulundurmaktadır.

DERLEME

Derleme Kanununun Çıkmasıyla;
▪ Ülke sınırları içinde basılan ve çoğaltılan
✓ Kitap, kabartma harfli kitap, kitapçık, ansiklopedi, albüm, atlas ve nota gibi tek başına olan,
✓ Bir takımın parçası niteliğinde olan ayrı yayımlanmış eserler, gazete, dergi, yıllık, bülten, takvim gibi süreli eserler, afiş, kartpostal, gravür, reprodüksiyon, grafikler, slayt, kaset, kartuş, film ve mikroform gibi materyaller, bilgisayar, müzik ve video cihazlarında kullanılmak üzere üretilmiş ses, görüntü ve veri içeren optik ve manyetik ortamlara kaydedilerek çoğaltılmış eserler,
✓ Pul ve kağıt para gibi eserler, coğrafik, jeolojik, topografik ya da meteorolojik harita, plan ve krokiler, yurt dışında basımı veya çoğaltımı yapılarak yurt içinde satışı ve dağıtımı yapılan eserler,
Elektronik ortamda üretilerek kullanıma sunulmuş elektronik yayınlar derlenecek.

TBMM KÜTÜPHANESİ DERME GELİŞTİRME POLİTİKASI

Kütüphane çalışmalarını genel olarak amaç, kullanıcı grubu, ödünç verme, kütüphane kurulu vb. maddeleri kapsayan TBMM Kütüphane Yönetmeliği Hükümleri çerçevesinde yürütülür.
YÖNETMELİK
YÖNETMELİĞE GÖRE YARARLANMA
MADDE 16 – (1) gereğince Kütüphaneden;
a) Milletvekilleri,
b) Dışarıdan atanan bakanlar,
c) Yasama organı eski üyeleri,
ç) Kurum kadrolu personeli ile Kurumda sözleşmeli ve geçici görevlendirme ile istihdam edilen personel,
d) TBMM içinde hizmet veren diğer kamu kurumlarının personeli,
e) Parlamento Muhabirleri Derneği`ne üye basın mensupları,
f) Kurulca izin verilmiş olan dış araştırmacılar,
yararlanır.

YÖNETMELİĞE GÖRE ÇALIŞMA SAATLERİ

MADDE 18 – (1) gereğince Kütüphane;
• TBMM Genel Kurul toplantısı olduğu günlerde Genel Kurulun bitimine kadar, Genel Kurulun olmadığı günlerde ise kurum mesai saatleri arasında açıktır.
• Mesai saatleri 09.30-18.30 saatleri arasındadır.

YÖNETMELİĞE GÖRE ÖDÜNÇ VERME

Ödünç verme MADDE 19 – (1) gereğince Kütüphanede;
• Kurulca izin verilmiş olan dış araştırmacılar dışında kalan kullanıcılara ödünç verilebilir.
• Ancak aynı maddenin TBMM içinde hizmet veren diğer kamu kurumlarının personeli, Parlamento Muhabirleri Derneği`ne üye basın mensupları bendlerinin ödünç alabilmesi bağlı olduğu kurumun yazılı taahhüdüne bağlıdır.
• Ödünç verme süresi 30 gündür. Bu süre bir defa uzatılabilir. İstek doğrultusunda süre dolmadan da geri istenebilir. Süresi dolan eserler iade edilmedikçe yeniden ödünç verilemez.
ÖDÜNÇ VERİLMEYECEK ESERLER
MADDE 20 – (1) gereğince Kütüphanede;
• Ansiklopedi, sözlük, atlas ve benzeri danışma kaynakları, süreli yayınlar, yazma ve nadir basma eserler ile mikrofilmler kütüphane dışına ödünç verilemez.

YÖNETMELİĞE GÖRE GÜNÜNDE İADE EDİLMEYEN ESERLER

MADDE 21 – (1) gereğince Kütüphaneden;
• Ödünç alınan eserlerin herhangi bir şekilde zarar verilmeden zamanında iadesi esastır.
• Ödünç alınıp süresinde iade edilmeyen eserler için ilgiliye yazı ile hatırlatmada bulunulur ve on beş gün içinde iade edilmesi istenir. Buna rağmen iade edilmeyen eserler için Kurul, eserin piyasadan temin edilmesine ve bedelinin ilgiliden tahsiline karar verir.
YÖNETMELİĞE GÖRE MİKROFİLM YA DA DİJİTAL ÇOĞALTMA
MADDE 22 – (1) gereğince Kütüphaneden;
• Fotokopi, mikrofilm ve dijital çoğaltma hizmetleri Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanlığı`na ait kaynaklara münhasır olmak üzere bedeli karşılığı verilir.
• Kullanıcıların, süreli yayınlarda belirledikleri yazılar kopyalanarak verilir.
• Kullanıcı talebi olarak bir eserin tamamı, süreli yayınlara ait koleksiyonun tamamı ya da bir bölümünün kopyası yapılamaz.
Maliyet dikkate alınarak kopyalama ve diğer baskı ücretleri Kütüphane ve Arşiv Kurulu tarafından belirlenir.

YÖNETMELİĞE GÖRE ÖZEL İZİNLE HİZMETE SUNULACAKLAR

MADDE 24 – (1) gereğince Kütüphanede;
• Mikrofilm ya da elektronik kopyası bulunan süreli yayınlar ile yazma ve nadir basma eserlerin orijinallerinin hizmete sunulması, Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanı`nın iznine bağlıdır.

 

TBMM KÜTÜPHANESİ RESMİ WEB SAYFASI İÇİN TIKLAYIN